Wie vraagt, zal worden overgeslagen. Dat werd mij al vroeg ingeprent door mijn ouders en later ook door mijn kleuterjuf Zuster Laetitia Maria. Ja, haar naam herinner ik mij nog altijd. Met haar majestueuze zustergewaad en brede glimlach bracht ik mijn kleutertijd bij haar door.
Inmiddels zat het wel tussen mijn oren ingebakken dat vragen stellen niet netjes was. Als er iets op school werd uitgedeeld of als iemand iets mocht doen, hoopte ik ook ooit eens gekozen te worden.

Niet vragen is niet altijd slim
Ik denk dat het tijdens mijn werkende leven was toen ik ontdekte dat níet vragen niet altijd slim is. Langzamerhand besefte ik dat de ander niet weet wat er in mijn hoofd omgaat. Op dat moment bemerk ik dat vragen stellen de enige manier is om de ander duidelijk te maken wat ik wil en verlang. Klinkt logisch toch? Maar als je dat nooit hebt geleerd, is het best wel eng en heb je een weg te gaan: hoe vraag je iets? Moet je het direct of met een omweg vragen? Hoe voorkom je dat anderen het verkeerd opvatten? En o jee… Wat als de ander nee zegt? De schrik slaat je al snel om het hart bij al deze gedachten.
Ik kan mij herinneren dat ik meer salaris wilde verdienen en dat kon ik natuurlijk het beste aangeven tijdens mijn jaarbeoordeling. Daarvoor had ik bedacht om de vraag te stellen of mijn baas mij een toekomstbeeld wilde schetsen met bijbehorende salarisontwikkelingen. Tot mijn grote vreugde werkte dat perfect. Hij gaf immers zelf aan wat mijn inkomen in het volgende jaar zou kunnen zijn. Nou, daar heb ik toen direct op ingespeeld.
Inmiddels heb ik wel geleerd hoe ik vragen stel als een pro. Om mij heen hoor ik tegenwoordig kinderen die in hun jeugd gelukkig al meekrijgen dat vragen stellen erbij hoort. Neemt niet weg dat er een grote groep is die net als ik is opgegroeid met die oude, beperkende gedachte.

Omdenken
Er schiet mij iets te binnen. Tijdens een van mijn lezingen zat een deftige dame vooraan die de hele lezing oplettend aanwezig was. Ze zag er daadkrachtig uit en was beslist niet op haar mondje gevallen. Op enig moment keek ik haar aan en vroeg haar hoe zij reageert als iemand haar hulp vraagt. “Dan sta ik direct klaar”, antwoordde zij, “want ik vind het fijn als mensen mijn kennis en ervaring op prijs stellen en daar gebruik van willen maken. Samen iets doen is nog leuker ook.”
Vervolgens vroeg ik haar: “En als je zelf hulp nodig hebt, wat doe je dan?” Ze stamelde en zei bijna stotterend: “Ja… ja… dat vind ik wel erg moeilijk. Ik wil niemand tot last zijn. Weet ook niet of het wel uitkomt voor de ander.” Na een boeiend gesprek kon ik haar de spiegel voorhouden: “Als jij het fijn vindt om gevraagd te worden, waarom zou een ander niet dezelfde gedachte hebben?” Na een lange stilte sprak zij de wijze woorden: “Dus ik moet omdenken.”
Tijd om actie te ondernemen. Gooi die ketenen af en durf vragen te stellen. Denk na over wat je wilt vragen en aan wie. Wind er geen doekjes om. Formuleer je boodschap duidelijk en vraag!

Pensioentip
Houd je niet in met voorzichtige ideeën zoals: “Eh, eh, ik zou ook wel weer eens op vakantie willen”, maar zet de volgende stap: “Zou je het leuk vinden om samen eens een dag of een paar dagen iets amusants te gaan doen?” Echt, het geeft meer glans aan je leven!
Kortom: het is dus heel belangrijk om duidelijk te zijn. Gebruik je kennis en ervaring in je voordeel en laat je niet remmen door behoedzaamheid. Richt je tot de persoon en durf te vragen!